تم کده - امارگیر سایت

مردم قزوین در گذشته بر اساس موقعیت اجتماعی خود پوشش متفاوتی داشته‌اند اما امروزه زنان و مردان قزوینی دیگر به ندرت از پوشاک و لباس‌های رسمی و سنتی خود استفاده می‌کنند، لباس‌های رسمی قزوینیان در گذشته بدین شرح بوده‌است:

مردان

برای متمایز بودن افراد اعیان از قشر کم در آمد، کلاه‌های متفاوتی بر سر می‌گذاشتند، پیراهن‌ها معمولاً به رنگ سفید و ساده و دکمه یقه آن بر شانه چپ بسته می‌شد و در میان سینه چپ، از شانه تا زیر سینه، چاکی داشت. پس از آن پیراهن‌هایی با یقه‌های بلند به نام یقه «قزاقی» متداول شد و سپس یقه «ملایی» جای آن را گرفت. دیگر تن پوش مردان قزوینی «ارخالق» نام داشت که ارخالق پیراهن جلو باز بسیار بلندی بود که تا انتهای پا می‌رسید و در ناحیه کمرتنگ و دامن آن بسیار گشاد بود و در دو پهلو، دو چاک بلند تا کمر داشت.همچنین شلوار قشر کم در آمد از جنس کرباس و به رنگ آبی یا مشکی بوده‌است که کمر آن‌ها با نخ‌های پنبه‌ای سفت می‌شده و بلند و گشاد بوده‌اند، ولی افراد ثروتمند از شلوارهای دکمه دار استفاده می‌کردند. پاپوش مردان قزوین گیوه‌های به نام جوراب و آجیده بوده‌است ولی افراد اعیان از گیوه‌های مرغوب و بهتری به نام ملکی استفاده می‌کردند.

زنان

زنان قزوینی زیر پیراهن خود شلیته می‌پوشیدند. به طوری که شلیته به اندازه یک وجب و یا حتی کمتر از دامن آن‌ها بیرون می‌آمد. جنس پارچه آن اغلب ململ، چیت و کرباس بود و به شکل‌ها و رنگ‌های گوناگونی ساخته می‌شد. جوانان اغلب روی شلیته‌های خود را با نخ‌های رنگی گلدوزی می‌کردند. شلیته گلدار جوانان دارای سجاف پهن بود. برخی دیگر از شلیته‌ها به جای سجاف لیفه داشت. شلیته لیفه دار از پارچه ضخیم و سنگین مانند مخمل، ترمه، تافنه ابریشمی و.. ساخته می‌شد. معمولاً قسمت پایین شلیته را با دست دوخته و آن را به حالت تزیینی در می‌آوردند که به آن دالبر و دندان موشی می‌گفتند.در حدود صد سال پیش در زنان اعیان از یل یا نیم تنه قزوینی استفاده می‌کردند که از پارچه ترمه با آستری از پارچه تافته کرم رنگ تهیه می‌شد. در قسمت جلوی آن، هجده دکمه فلزی پی در پی می‌دوختند. زنان در زیر شلیته‌های خود شلوارهای مشکی می‌پوشیدند، دمپای این شلوارها تنگ و بالای آن گشاد بود و آن‌ها را با بند تنبان می‌بستند.پاپوش زنان نیز بر اساس وضعیت مالی انواع مختلفی داشته‌است. اصولا اقشار کم در آمد از گیوه‌های ظریف استفاده می‌کردند و زنان اعیان نیز از کفش‌های چرمی مدل روز استفاده می‌کردند.

انجمن اسلامی شهر قزوین، انجمنی است ساخته از 9نمایندهکه بر طبق قانون شوراها مسئول اداره شهر قزوین است.مهم‌ترین وظایف شورا انتخاب شهردار به مدت چهار سال، نظارت بر عملکرد شهرداری و در صورت لزوم برکناری شهردار، تصویب طرح‌های لازم برای رفاه بیش‌تر شهروندان و نظارت بر اجرای آن‌ها، تصویب بودجه سالانه شهرداری، تصویب اساسنامه موسسات و شرکت‌های وابسته به شهرداری هستند.نخستین بلدیه یا شهرداری قزوین در اسفند سال 1306هجری قمری تاسیس گردید. شهرداری قزوین مانند دیگر شهرداری‌های ایران سازمانی غیردولتی است. نخستین شهردار شهر قزوین میرزا حسین شهیدی(صدرالعلما) بوده است.

اولین بلدیه یا شهرداری قزوین در سال 1285تاسیس گردید. شهرداری قزوین مانند دیگر شهرداری‌های ایران سازمانی غیردولتی است و وظیفه آن اداره شهر قزوین می‌باشد.با انتخاب خواجه نوری به عنوان فرماندار قزوین در سال 1298هجری شمسی، سید کاظم سرکشیک زاده به قزوین فرا خوانده می‌شود و کار سازمان دهی بلدیه قزوین به او واگذار می‌گردد، وی سازمان مرتبی را با شعبه‌هایی چند و تعیین بودجه مشخص برای بلدیه قزوین ایجاد می‌کند. از آنجا که بلدیه آن روز جز دریافت عوارض دروازه‌ها (نواقلی) محل درآمد دیگری نداشت فقط می‌توانست حقوق کارمندان خود را تامین کند و اقدامی در زمینه آبادانی و پاکیزگی شهر انجام نمی‌دادند.پس از به سلطنت رسیدن رضا شاه و برگزیده شدن بوذر جمهری به سمت کفالت شهرداری تهران وانجام فعالیتهای گسترده در سطح شهر تهران، شرایط بد شهر قزوین در آن زمان که با تهران فاصله اندکی داشت بیشتر به چشم می‌آید و از این رو روزنامه‌های محلی و شخصیت‌های موثر شهر و وکلای برای جلب توجه دستگاه حکومت و شخص رضا شاه به مشکلات شهر قزوین و ایجاد یک بلدیه فعال دست به یک رشته فعالیتهای چشم‌گیر می‌زنند که از آن‌ها می‌توان به فوق العاده (روزنامه) رعد در قزوین به تاریخ 2مهر 1306خورشیدی اشاره نمود. این فوق العاده به مناسبت سفر رضا شاه به همراه ولیعهد به قزوین و عبور از آن شهر انتشار یافت و وظیفه آن نقل مشکلات مردم شهر قزوین بوده‌است.آخرین شهردار قزوین محمود کمالی بود که طی استعفاء وی هم اکنون مسعود نصرتی به جای او شهردار قزوین می‌باشد.

زبان رایج مردم شهر قزوین فارسی با لهجه خاص قزوینی می‌باشد.در سفرنامه ادوارد براون به نام "یک سال در میان ایرانیان"(1887-1888) زبان غالب مردم قزوین نیز فارسی ذکر شده‌است.مردم قدیمی قزوین به فارسی با لهجه و گویش ویژه قزوینی سخن می‌گویند که مبنی بر گشایشه‌گرایی در انتهای الفاظ است و به فارسی نوشتاری نزدیک است. در واقع گویش مردم این شهر گونه‌ای از پارسی اصیل و باستانی ایران است و معمولاً بدون شکستن الفاظ. گویش اصلی مردم شهر قزوین فارسی با لهجه مخصوص قزوینی است اما گویش بسیاری ازروستاهای قزوین ترکی ، تاتی و کردی است.

قزوین در مدار °50?00شرقی و °36?16شمالی قرار دارد. قزوین از سمت شمال به لاهیجان، از شمال شرق به رازمیان، از شرق به بیدستان و محمدیه، از جنوب شرق به الوند، از جنوب به شهر صنعتی لیا، از جنوب غرب به اقبالیه، از غرب به محمود آباد نمونه و از شمال غرب به منجیل راه پیدا می‌کند.

نقشه آب و هوایی ایران؛ شهر قزوین در شمال غربی کشور قرار گرفته و آب و هوای آن سرد و کوهستانی است.

بلندای شهر قزوین از سطح دریا 1278است. میانگین دمای سالانه شهر قزوین 13درجه است. آب و هوای شهر قزوین بخاطر هم جواری با رشته کوه‌های البرز از ناحیه شمال در تابستان خنک و در زمستان سرد است. میانگین میزان بارش شهر قزوین سالانه 302میلی‌متر است.

قزوین از دیرباز مهد پرورش بزرگان خوشنویسی کشور بوده‌است. اساتیدی همچون میرعماد حسنی (استاد بزرگ خط نستعلیق)، میرزا محمد حسین عماد الکتاب قزوینی،میرزا محمد علی خیارجی قزوینی (اولین خوشنویسی که بسم الله را به صورت مرغ طغرا ترسیم کرد)، عبدالمجید طالقانی و ملک محمد قزوینی. از دیگر خوشنویسان به نام قزوین می‌توان به گوهرشاد حسنی سیفی، میرابراهیم قزوینی، میرمحمد امین حسنی سیفی قزوینی و یحیی قزوینی اشاره کرد.به این سبب شهر قزوین از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شوای عالی فرهنگ به عنوان «پایتخت خوشنویسی ایران» لقب داده شده‌است. و به غیر از موزه دائمی خوشنویسی قزوین که در محل کاخ چهل‌ستون قزوین برقرار است، هر ساله رویدادهای بزرگ خوشنویسی مانند: برگزاری دوسالانه خوشنویسی ایران (با حضور اساتیدی از سراسر جهان)، برگزای جشنواره خوشنویسی آیات قرآنی، جشنواره خوشنویسی غدیر و... در این شهر به وقوع می‌پیوندد.

پنجاه بدر

پنجاه بدر آیین سنتی و قدیمی مخصوص مردم این شهر است که به پاس بارش های بهاری ، پنجاهمین روز سال یا فصل بهار را در طبیعت سپری ‌می کنند.

جشنواره ملی بازی و اسباب بازی

جشنواره ملی بازی و اسباب بازی به همت سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری قزوین و همه ساله همزمان با عید نوروز در قزوین برگزار می شود؛ در این جشنواره که با شعار کودکان دیروز ، امروز ، فردا کار خود را آغاز کرده است ، تولیدات اسباب بازی در گذشته و حال به نمایش گذاشته می شود . این جشنواره هر سال در محل کاروانسرای سعدالسلطنه برگزار می گردد؛ و هنرمندان عروسک ساز از سراسر کشور در آن شرکت می کنند. علاوه بر این بیش 300نوع اسباب بازی قدیمی توسط شهرداری قزوین جمع آوری شده که همزمان با جشنواره در موزه اسباب بازی واقع در همین مکان به نمایش گذاشته می شود .

پیغمبریه آرامگاه چهار تن از پیامبران خدا-امامزاده شاهزاده حسین فرزند امام رضا(ع)

شهر قزوین از دیرباز میزبان قدوم پاک امامزادگان بسیاری بوده است ، که مزارشان امروزه زیارتگاه شیعیان است . گفته شده که امامزاده شاهزاده حسین(ع) فرزند دو ساله امام رضا(ع)بود که در سفر ایشان از مرو حین عبور از قزوین، در این شهر درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد. در زمان صفوی زینب بیگم دختر شاه تهماسب صفوی بنای باشکوهی برای شاهزاده حسین ساخت که تا امروز پا بر جاست.سلسله صفوی علاوه بر ساخت بنا بر مزار قدیمی شاهزاده حسین ، مزار آمنه خاتون، حلیمه خاتون و نیز بقعه پیغمبریه معروف به چهار انبیاء، مزار چهار تن از پیامبران به نام های سلام ، سلوم ، سلوهی و القیا را ساخت که تا به امروز نیز زیارتگاه عموم مردم است . از دیگر امام زاده های قزوین می توان به امامزاده اباذر،امامزاده اسماعیل،امامزاده علی قزوین ، امامزاده سلطان سید محمد و امامزاده باراچین اشاره کرد .در گوشه گوشه قزوین مساجد تاریخی بسیاری وجود دارد که حاکی از باور های مذهبی مردم این خطه و نیز ذوق هنری آن ها می باشد. به طور مثال مسجد جامع قزوین که بر روی بقایای آتشکده بنا شده است یکی از زیبا ترین مساجد موجود می باشد که با دارا بودن طاق هارونی ، ایوان سلجوقی و معماری صفوی گنجینه ای با ارزش از معماری اعصار مختلف را به نمایش می گذارد. از دیگر مساجد تاریخی قزوین می توان به مسجد النبی ، مسجد حیدریه ، مسجد پنجه علی ، سنجیده مسجد ، مسجد سوخته چنار( که آرامگاه داودبن سلیمان غازی از یاران امام رضا (ع) را در خود جای داده است)، مسجد آقامیرعبدالصمد، مسجد آقا معصوم، مسجد شهید( که محراب شبستان زیرین آن محل ضربت خوردن شهید ثالث است)، مسجد خواجه شهدا، مسجد سبز، مسجد محمدیه ، مسجدلله (لعل)، مسجد راه چمن، مسجد احمدیه، مسجد مقبره اشاره کرد .

مجموعه باغ صفوی

مجموعه دولتخانه صفوی در مرکز شهر قزوین با مساحتی بالغ بر 6هکتار واقع شده است، دولتخانه صفوی و یا باغ فرهنگی قزوین از ساختمان عالی‌قاپو در شمال خیابان سپه آغاز شده و در انتها به محوطه عمارت چهلستون اتصال می‌یابد و در طول مسیر خود با گذشتن از چندین حیاط و محوطه باز، امکان بازدید از آثار و بقایای به‌جا مانده از دوره‌های مختلف (صفوی، افشاریه، زندیه و قاجاریه) همانند سردر عالی‌قاپو، باغ حیاط عالی‌قاپو، عمارت شهربانی، شترخان، گراند هتل قزوین، سینما گراندهتل ، پیغمبریه ، کاخ چهل‌ستون قزوین و موزه قزوین را فراهم می کند .هم اکنون این مجموعه در حال بازسازی بر اساس شواهد تاریخی و باغستان های سنتی قزوین است .نقشه باغستان زمان شاه تهماسب (معروف به باغ سعادت )از روی ابیات شاعر برجسته همان عصر عبدی بیگ شیرازی تبیین شده است .

عرصه این روضه ی عشرت مدار تخته ی نردیست به نقش و نگار

گشته دو سطح متقاطع دو چار چار خیابان ز دو سطح آشکار

فاصله ی نظم خیابان درو دیده ی عقل آمده حیران درو

شکل خیابان ز یمین و یسار حاشیه اش گشته بنقش و نگار

جوی ز هر سو شده زنجیره اش دیده ادراک شده خیره اش

پهلوی هم عرعرو بید و چنار سایه فکن بر گل نازک عذار

از در این روضه جنه نشان تا بسر حوض خیابان کشان

راست رهی از پی کسب کمال آمده از قبله بحد شمال

تا بسر حوض خطی مستقیم کرده بعرضش خط دیگر دو نیم

گشته خیابان دگر زان عیان ازحد مغرب سوی مشرق کشان

در وسط باغ به وضعی سعید گشته یکی سطح مربع پدید

قایمه تاک سر افراخته سایه به هر کنج وی انداخته

9 شهریور ماه سالروز انتخاب قزوین به عنوان پایتخت از سوی شاه تهماسب صفوی است. با تصویب شورای شهر قزوین این روز از تقویم با عنوان روز قزوین انتخاب شده‌است. و همایش قزوین با حضور سفیرانی که در زمان صفوی در این شهر حضور داشتند برگزار می‌شود. در این روز بازدید از موزهها و اماکن سیاحتی رایگان بوده و نیز تورهای رایگان برای بازدید و گشت گزار در شهر از طرف شهرداری برگزار می‌شود. نمایشگاه خوشنویسی، جشنواره موسیقی، نمایشهای محلی، سینمای تابستانه و نمایشگاه صنایع دستی را می توان از شاخص ترین مراسم‌های روز قزوین برشمرد.